"Carrie" - Stephen King

Wydawnictwo: Prószyński i S-ka, 2007.
Liczba stron: 208.
Rozpoczęcie lektury: 23.07.2012.
Zakończenie lektury: 24.07.2012.
Moja ocena: 6/10.

Stephen King. Czy którykolwiek miłośnik książek nie słyszał o tym człowieku? Nie sądzę. Ten amerykański pisarz, specjalizujący się w literaturze grozy, jest jednym z najpoczytniejszych twórców na świecie. Część jego utworów, jak np. "Lśnienie", "Miasteczko Salem" czy "Podpalaczka", przeszła do klasyki gatunku, jakim jest horror. Powstało mnóstwo ekranizacji jego powieści i opowiadań. Ze względu na warsztat literacki dla wielu czytelników King jest po prostu mistrzem, którego nikt nie jest w stanie zastąpić.

Mnie, jak na razie, nie było dane zaznać tych mistrzowskich poczynań pisarza. Po nieudanym spotkaniu z "Historią Lisey" musiałam dać szansę jej autorowi, bo przecież jego twórczość na jednym utworze się nie kończy. Poza tym już dość dawno postanowiłam sobie, że prędzej cz później przeczytam chociaż te najbardziej znane książki Kinga, takie jak "Carrie", "Miasteczko Salem", "Lśnienie", "Christine" czy "Misery", by potem porównać je z odpowiednikami filmowymi. Kiedy więc tylko nadarzyła się okazja, sięgnęłam po debiut literacki pisarza, czyli wymienioną wyżej "Carrie". Jest to krótka powieść, która w pierwotnych zamiarach autora miała przybrać formę opowiadania. Przedstawia historię nastoletniej dziewczyny, która, wychowana wśród religijnego fanatyzmu jej matki, nie jest tak zwyczajna jak jej rówieśnicy, a ponadto posiada zdolności telekinetyczne. To swoistego rodzaju horror, ale też dramat skupiający się na różnych rodzajach ludzkiej psychiki.

Carrietta White jest uczennicą szkoły średniej, a przy tym typowym kozłem ofiarnym już od wielu lat. Wychowywana tylko przez matkę będącą religijną fanatyczką, przewrażliwioną na punkcie czystości duszy i ciała, nie ma szans być normalną, pełną wigoru dziewczyną. Z powodu wyobcowania, dziwnego zachowania, a także wyglądu jest szykanowana i wyśmiewana przez rówieśników. Ze strony matki nie może liczyć na pomoc ani wsparcie, więc zdana jest tylko i wyłącznie na siebie, skazana wręcz na trudny i beznadziejny byt. Sytuacja ma jednak szansę zmienić się na lepsze, kiedy Carrie zostaje zaproszona na bal maturalny w swojej szkole. Dla nastolatki jest to duże zaskoczenie, ale i jeszcze większa radość. Nie wie jednak, że wielu osobom jej pójście na imprezę nie przypadnie do gustu. I to nawet bardzo...

Muszę przyznać, że w dalszym ciągu King nie zachwyca mnie jakoś szczególnie swoją twórczością. Być może na początek wybrałam nie najlepsze jego utwory, choć z drugiej strony lepiej rozczarować się teraz aniżeli dużo później, prawda? Ale nie czuję się zniechęcona. Doskonale zdaję sobie sprawę z tego, że "Carrie" jest debiutem literackim pisarza, więc jak na debiut, jest to całkiem dobra książka, która zapewne w początkowych latach po jej powstaniu robiła wielką furorę, natomiast w czasach dzisiejszych nie będzie zbytnio szokować. I przerażać. Bo to powieść nie jest przerażająca. Może troszeczkę, jeśli wziąć pod uwagę samą postać głównej bohaterki i jej postępowanie. Chyba że je kompletnie nie znam się na horrorach albo, co jest całkiem prawdopodobne, nigdy nie przekonam się do tego gatunku.

King posługuje się sprawnym, swobodnym i zrozumiałym językiem. Niby to jego pierwsza książka, a już widać upodobanie go ukazywania chaotycznych myśli bohaterów i tworzenia nowych, bo jego własnych, słów czy wyrażeń. Czy mi się to podoba? Chyba nie do końca. Za to muszę zaznaczyć, że całość opowiedziana jest dość zgrabnie i interesująco, w dodatku w lekkim napięciu, które nie pozwala czytelnikowi na oderwanie się od lektury. "Carrie" byłaby jeszcze lepszym i ciekawszym utworem, gdyby nie wszelkie wstawki tekstowe, imitujące fragmenty książek, przesłuchań czy wywiadów, które, oczywiście zgodnie z fabułą, powstały na temat tej wyjątkowej dziewczyny o nazwisku White. Poprzez tego typu wstawki często miałam wrażenie, że czytam jakieś raporty, reportaże i wycinki z encyklopedii biologiczno-medycznej. Trochę psuły one klimat opowieści.

Oprócz zaznajomienia odbiorcy z niespotykanymi i niebezpiecznymi zdolnościami Carrie, zwanych telekinezą, i jej burzliwą przeszłością, które czynią książkę dreszczowcem, King skupia się na ukazaniu ludzkiej psychiki, która, w zależności od człowieka, nie zna granic, może być równie łagodna, jak przerażająco okrutna. Po pierwsze Carrie. Czy ta dziewczyna ma szansę na normalne funkcjonowania, mając za plecami matkę, dla której popełnienie najmniejszego grzechu jest czymś niewybaczalnym? Dla której obcowanie ze sobą kobiety i mężczyzny nie jest właściwe? Carrie nie rozumie, dlaczego jej matka uważa tak, a nie inaczej. I dlaczego nazywa córkę bezbożnicą i czarownicą. Kto by to rozumiał? Po drugie rówieśnicy Carrie. To, czego dopuszczają się oni względem głównej bohaterki, nie jest nikomu obce po dziś dzień. W każdej szkole czy pracy znajdzie się ktoś, kto będzie poniżał, drwił i śmiał się z gorszego, słabszego i mniejszego od siebie, niszcząc w ten sposób psychikę swoją i tej drugiej osoby. Ale w jakim celu? Dla zabawy? Dla satysfakcji? Właściwie chorej satysfakcji, bo inaczej chyba nie da się tego określić. W książce Kinga można doszukać się wielu przyczyn takiego zachowania, począwszy od chęci zaimponowania innym, aż po zemstę. Nikt jednak nie spodziewa się tego, iż do zemsty będzie zdolny nikt inny, jak tylko tytułowa bohaterka.

Losy Carrie White są, może nie tyle straszne, co po prostu smutne. Nie wiadomo, kiedy tu się bać, a kiedy płakać. Kiedy żałować, a kiedy się cieszyć z zdanej sytuacji. Stephen King daje do myślenia, a jednocześnie zaskakuje niewielką dawką nadprzyrodzonych zjawisk i niezwykłym portretem głównej bohaterki. Tak jak już wspomniałam wcześniej, "Carrie" nie jest pozycją, która będzie spędzać mi sen z powiek w ciągu najbliższych miesięcy, ale chcąc głębiej zapoznać się z twórczością jej autora, warto po nią sięgnąć, by albo pokochać ją od pierwszej strony, albo utwierdzić się w poczuciu niedosytu, który zachęci do przeczytania kolejnej książki mistrza. W moim przypadku oczywiście padło na to drugie.